Op de site van Flora van Nederland is de determinatie-video van de inheemse Wateraardbei (Comarum palustre) te bewonderen. Weliswaar is hij niet eetbaar, maar wat een purperrood prachtexemplaar! Pas wel op met het aanplanten in de eigen tuin; de puur inheemse soort kan andere soorten bij de vijver verdringen en hij is niet de enige waterplant die kan woekeren…
Het is het beste om de Wateraardbei in de natuur te bewonderen. Je kunt hem in Nederland in het wild vinden aan waterkanten, vennen, veenplassen, duinmeertjes en greppels en heel soms in bossen. Laat hem daar ook vooral staan en breng hem niet naar de vijver in je tuin. Eenmaal ‘gesetteld’ kan de Wateraardbei namelijk via zijn kruipende wortelstok nogal enthousiast groeien. De houtige stengels zijn zeer sterk en taai en daardoor lastig te verwijderen. Hij kan zelfs vanuit zijn moerassige omgeving gaan pootje baden in de vijver, en wil dan niet meer weg!
13 andere woekerende waterplanten
- Bitterzoet, deze klimplant kan zo driftig woekeren dat hij andere planten verstikt.
- Driedelig Tandzaad, kent geen grenzen als het om uitdijen gaat.
- Drijvende Waternavel, overheerst zo sterk dat er een verbod is op de verkoop in ons land.
- Gele Maskerbloem geeft een massa wortels en een dik tapijt aan bladeren.
- Gewone Wederik, kan zich uitzaaien maar heeft ook enorm wortels die echt niet passen in een tuinvijver.
- Grote Boterbloem, net als zijn nog grote gecultiveerde broer “Grandiflora”, woekert de inheemse als een dolle.
- Grote Egelskop is een strop, de korte wortelstokken verspreiden zich naar alle kanten en verdringen andere planten.
- Inheemse Zeggensoorten met bijna onuitroeibare wortels.
- Pinksterbloem, dijt graag uit (wel eenvoudig te verwijderen).
- Watereppe, vermenigvuldigt zich razendsnel, net als de Grote Watereppe.
- Watermunt, ruikt heerlijk, lieftallige lipbloemen maar een nachtmerrie om te verwijderen door het oersterke samengeklitte wortelnet.
- Watertorkruid, de wortels kruipen graag overal tussendoor. De gecultiveerde vorm ‘Varigata” doet niet onder voor de wilde vorm.
- Wulfspoot, ze noemen hem weleens ‘de zaaier’, dan weet je het wel.
Wat dan wel?
Aanwinsten voor de vijver zijn niet-woekerende oever- en waterplanten als:
- De inheemse Zwanebloem (Butomus umbellatus) heeft prachtige roze bloemen. De zaaddozen in de herfst zijn ook decoratief. Hij houdt van voedselrijk water en wordt graag bezocht door graafwespen. In ons land is hij wettelijk beschermd.
- Moerassleutelbloem (Primula Florindae). In tegenstelling tot andere sleutelbloemen bloeit deze in de zomer in plaats van in het voorjaar, en wel 4 tot 6 weken lang. Aangeplant in een groepje trekken ze volop de aandacht. De helder zwavelgele bloemen geuren ook nog eens heerlijk naar een friszoete mix van citroen en kamperfolie. Betoverend en bedwelmend.
- Waterlelies bloeien de hele zomer en zijn er in honderden soorten en maten. De sterke witte Nymphaea met zijn goudgeel hart en de intensrode waterlelie Perry’s Red Glow zijn favorieten en passen ook in kleinere vijvers.
- De wintergroene oeverplant Beekpunge (Veronica Beccabunga) behoort tot de helmkruidfamilie. Van mei tot oktober bloeit hij met fraai trosvormige helderblauwe bloempjes. Prachtig in een natuurlijke vijver!
- Dwerglisdodde (Typha minima) wordt niet al te groot en is met zijn bruine pluizige ‘sigaartjes’ heel decoratief. Let wel, de gewone Lisdodde overwoekert snel andere planten, deze dwergvariant niet.
Vijver in evenwicht
Het gaat uiteraard niet alleen om mooi maar ook om een natuurlijk evenwicht. Voor balans in de vijver heb je bijvoorbeeld zuurstofplanten, drijfplanten en vijverplanten nodig. Ook voor vissen, waterinsecten en amfibieën.
Meer informatie over waterplanten en een gezonde vijver vind je onder meer op www.pondlibrary.com, www.vijverhulp.nl en www.schonevijver.nl.
Voor de aanleg van een ecologische vijver kijk op www.natuurpunt.be of schakel een vakman in, zie vijverecologie.nl of waterecologie.nl.
